Thứ ba, 19/03/2024
LƯỢC SỬ
GIÁO XỨ SAPA - GIÁO PHẬN HƯNG HÓA


(cập nhật 6/2021)

 
  • Tên: GIÁO XỨ SAPA
  • Địa chỉ: Phường Sapa, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai
  • Bổn mạng: Đức Mẹ Mân Côi
  • Nhà thờ xây dựng năm : 1926
  • Số giáo dân: 4.282 (bao gồm cả 3 chuẩn xứ mới thiết lập)
 
1/ Nguồn gốc (quá trình hình thành và phát triển):
 
Giáo xứ Sapa được thành lập vào năm 1902 do các cha thuộc Hội Thừa Sai Paris (Missionnaires Etrangers de Paris - MEP.), dưới thời Đức Cha Phaolô Lộc (Paul Ramond).
Kể từ khi thành lập, Sapa luôn có các linh mục ở tại giáo xứ để phục vụ bà con giáo dân. Năm 1926, giáo xứ đã xây dựng được một ngôi nhà thờ và nhà xứ khang trang và các công trình phụ trợ như nhà ở của các thầy, nhà chăn nuôi… trên một khu đất riêng biệt ở ngay giữa trung tâm thị trấn Sapa. Ngoài ra, giáo xứ còn có các cơ sở khác được xây dựng sau đó như : Nhà Tế Bần hay còn gọi là Nhà Thiên Thần, ở trung tâm Sapa, cách nhà thờ 300m, để phục vụ và nuôi những người nghèo khổ ; Tu viện Tả Phìn, cách nhà thờ 10km, là nơi ở của các nữ tu thuộc dòng Xitô cải cách, để cộng tác với giáo xứ phục vụ cho những nhu cầu đa dạng của bà con giáo dân nghèo vùng truyền giáo.
Vì Sapa có thời tiết mát mẻ về mùa hè, cho nên nhà xứ đã trở nên như một nơi nghỉ dưỡng của giáo phận ngay từ khi mới được xây dựng, đặc biệt đối với các cha Thừa Sai đến từ nước Pháp, các ngài yêu thích nơi này vì khi tới đây các ngài gặp được khung cảnh quen thuộc như ở quê nhà. Cũng vì lý do đó mà đức cha Paul Ramond hàng năm vẫn thường đến nghỉ hè, về cuối đời ngài đã hưu dưỡng và an nghỉ tại đây vào năm 1944. Mộ của ngài hiện nằm ngay trong khuôn viên phía đầu nhà thờ.
Năm 1937, cha Jean Pierre Ydiart Alhor đang là thơ ký cho đức cha Paul Ramond, đã được đức cha đích thân đưa đến Sapa và trao cho nhiệm vụ coi xứ. Ngài rất yêu mến giáo xứ Sapa và bà con người H’mông nơi đây, sẵn có khả năng về ngôn ngữ cho nên chỉ trong vài tháng ngài đã nói thành thạo tiếng H’mông. Cùng phụ giúp ngài còn có thầy Nghiêm, thầy Linh, thầy Chỉnh (Lễ) là 3 "thầy già" cũng rất tích cực trong việc phục vụ bà con tại các bản làng.
Năm 1948, cha Jean Pierre Ydiart Alhor đã bị sát hại ngay tại ghế quỳ trong nhà thờ, lúc ngài chuẩn bị dâng lễ sáng ngày 18 tháng 5. Vì trong cảnh hỗn loạn của thời chiến cho nên ngài đã được mai táng vội vàng ngay cạnh tường phía đầu nhà thờ. Thủ cấp của ngài đã bị lấy đi và sau một tuần mới tìm thấy. Nay mộ của ngài đã được cải táng và chuyển đến bên cạnh mộ đức cha Paul Ramond.
Sau khi cha Jean Pierre Ydiart Alhor bị sát hại, dân chúng phải đi sơ tán vì chiến tranh, các thầy giúp việc trở về với đời sống gia đình, giáo xứ hầu như không còn sinh hoạt gì; nhà thờ, nhà xứ bỏ không, vì vậy một số người dân sau khi sơ tán trở về (năm 1950) đã tới ở trong các cơ sở của giáo xứ và dựng thêm nhà trong khuôn viên đất đai nhà thờ. Những năm sau đó, nhà thờ và xứ được sử dụng làm nhà kho, trường học… Vì không được bảo quản cho nên các cơ sở này mỗi ngày một hư hại.
Vào năm 1995, chính quyền đã chấp nhận cho sửa chữa nhà thờ và giáo xứ được sinh hoạt trở lại. Cùng trong thời gian này, hai họ đạo Hầu Thào và Lao Chải (đây là hai họ đạo người dân tộc H’mông, được thành lập vào năm 1926-1927) cũng được tái lập, công việc mục vụ do cha Phanxico Trần Ngọc Khiết, chính xứ Nhân Nghĩa đảm trách. Vì ở xa cho nên chỉ những dịp lễ trọng ngài mới đến dâng lễ và cử hành các bí tích phục vụ cộng đoàn.
Từ năm 1998 đến năm 2003, cha Gioan Vũ Tất (sau làm giám mục giáo phận) khi du học từ Roma trở về đã được giao phó cho việc quản nhiệm giáo dân vùng Lào Cai
Từ năm 2003, cha Gioan Nguyễn Huy Tụng được chấp nhận thường trú tại giáo xứ Lào Cai, mỗi Chúa nhật ngài đã tới Sapa dâng lễ.
Ngày 19/3/2006, sau gần 60 năm kể từ khi cha xứ bị sát hại, đức cha Antôn Vũ Huy Chương đã bổ nhiệm cha Phêrô Phạm Thanh Bình làm quản xứ Sapa, ngài đã chính thức nhận xứ ngày 06/06/2006 và vẫn đang còn phục vụ giáo xứ cho đến ngày nay.
Dịp lễ Phục Sinh năm 2016, một ân huệ lớn lao giáo xứ đã nhận được, đó là toàn bộ khuôn viên đất đai đã được các hộ dân trả lại cho nhà thờ sau gần 70 năm chiếm giữ. Kể từ đây giáo xứ bắt đầu lại công việc tái thiết khuôn viên và xây dựng nhà mục vụ mới. Hy vọng trong tương lai gần, giáo xứ Sapa sẽ đủ điều kiện để đón tiếp quý khách hành hương lưu trú cũng như là nơi có thể tổ chức các chương trình mục vụ trong giáo hạt hay giáo phận.
Ngày 14/9/2019, đức cha Gioan Vũ Tất đã thiết lập 2 chuẩn xứ tách ra từ giáo xứ Sapa, đó là chuẩn xứ Hầu Thào và chuẩn xứ Lao Chải. Đây cũng chính là 2 giáo họ người H’mông kỳ cựu nhất của giáo xứ. Tới ngày 01/02/2021, để thuận lợi cho việc tổ chức mục vụ, giáo xứ tiếp tục đề nghị chia tách thêm chuẩn xứ Sử Pán và đã được đức cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, giám quản tông toà giáo phận chấp thuận ngày 05/02/2021. Bà con rất phấn khởi và đang tích cực xây dựng các chuẩn xứ mới để mong tới ngày được chính thức trở thành giáo xứ, qua đó nói lên sự trưởng thành trong đời sống đạo cũng như kết quả của công cuộc truyền giáo cho bà con các bản làng Sapa.
 
 
2/ Các linh mục phục vụ theo dòng lịch sử:
  • Linh mục Jean Louis Ernest Jacques Nguyên MEP. (Lào Cai: 1904-1908; 1925-1930; Sapa: 1929)
  • Linh mục Camille Emmanuel Marie Joseph De Neuville MEP. (1932-1937)
  • Linh mục Jean-Pierre Idiart Alhor Thịnh MEP. (1937-1948)
  • Linh mục Schmidt Báu MEP. (1948)
  • Linh mục Gautier Thi MEP. (1948)
  • Trong giai đoạn khó khăn về tình hình xã hội, có các cha âm thầm qua lại thăm viếng giáo dân như: Cha Nghĩa, Cha , Cha Ngọc...
  • Linh mục Phanxicô Xaviê Trần Ngọc Khiết (từ khoảng 1980 đến 1998)
  • Linh mục 1998-2003)
  • Linh mục Gioan Nguyễn Huy Tụng (2003-2006)
  • Linh mục Phêrô Phạm Thanh Bình (từ 2006-nay)
  • Linh mục Giuse Đỗ Tiến Quyền (2014-2016)
  • Linh mục Đaminh Hoàng Thế Bằng (2015-2017)
  • Linh mục Giuse Bùi Văn Bá – GP. Bùi Chu (2016)
  • Linh mục Gioan Nguyễn Chính Huy Khang – Hội TSVN (2017)
  • Linh mục Phêrô Trần Quang Vinh - Hội TSVN (2017-2019)
  • Linh mục Phaolô Hoàng Xuân Trần Hồng Tín - Dòng Tiểu Đệ Thánh Gioan Tẩy Giả (2018-2019)
  • Linh mục Phêrô Nguyễn Trường Giang (2019-nay)
  • Linh mục Vinhsơn Phạm Văn Công (2019-nay)
  • Linh mục Phêrô Nguyễn Đình Thái OMI (2019-nay)
  • Linh mục Quản xứ hiện nay: Phêrô Phạm Thanh Bình
 
Các tu sỹ người nguyên quán:
Có thầy phó tế Giuse Má A Cả, nữ tu Maria Má Thị Dua và tập sinh Maria Lồ Thị Chư, là 3 người con của giáo xứ (thuộc chuẩn xứ Hầu Thào), cũng là những ơn gọi ít ỏi thuộc các lớp đầu của cộng đồng người H’mông trong giáo phận cho đến hôm nay.
 
3/ Các Giáo họ và giáo điểm trong giáo xứ
 
Stt Giáo họ
Giáo điểm
Số
G.Dân
Địa chỉ hành chính Năm
T.Lập
Bổn mạng Ghi chú
GIÁO XỨ SA PA 1 388 NHÀ THỜ SAPA 1902    
1 SA PA 535 Phường Sapa, thị xã Sapa 1902 Đức Mẹ Mân Côi  
2 THÔN LÝ 223 Tổ 2, phường Cầu Mây 2006 Đức Mẹ Lên Trời  
3 MƯỜNG HOA 321 Tổ 2, phường Cầu Mây 2010 Thánh Phêrô  
4 ĐÁ ĐEN 126 Tổ 3, phường Cầu Mây 2012 Thánh Gioan TĐ  
5 TẢ GIÀNG PHÌN 183 Thôn Sín Chải, xã Ngũ Chỉ Sơn 2015 Thánh Phanxicô Assisi  
CHUẨN XỨ HẦU THÀO 1 077 NHÀ THỜ HẦU THÀO 2019    
1 HẦU THÀO 682 Thôn Hang Đá, xã Mường Hoa 1926 Thánh Gia  
2 SẢ XÉNG 168 Tổ 3, phường Sa Pả 2008 Thánh Giuse  
3 HẦU CHƯ NGÀI 113 Thôn Hầu Chư Ngài, xã Mường Hoa 2009 Thánh Đaminh  
4 THÀO HỒNG DẾN 73 Thôn Thào Hồng Dến, Mường Hoa 2016   GIÁO ĐIỂM
5 CẦU MÂY 41 Thôn Tả Chải Mông, xã Tả Van 2020   GIÁO ĐIỂM
CHUẨN XỨ LAO CHẢI 1 042 NHÀ THỜ LAO CHẢI 2019    
1 LAO CHẢI 397 Thôn Lồ, xã Hoàng Liên 1927 TLTT Micae  
2 SAN 1 266 Thôn Lồ, xã Hoàng Liên 2012 Thánh Têrêxa HĐGS  
3 SAN 2 271 Thôn Lồ, xã Hoàng Liên 2006 Thánh Anna  
4 HOÀNG LIÊN 18 Thôn San 1, xã Hoàng Liên 2020   GIÁO ĐIỂM
5 TẢ VAN 58 Thôn Tả Van Mông, xã Tả Van 2015 Thánh Phanxicô Xaviê  
6 DỀN THÀNG 32 Thôn Dền Thàng, xã Tả Van 2016   GIÁO ĐIỂM
CHUẨN XỨ SỬ PÁN 775 NHÀ THỜ SỬ PÁN 2021    
1 SỬ PÁN 308 Thôn Vạn Dền Sử 1, Mường Hoa 2010 Thánh Matta  
2 BẢN LẾCH 58 Thôn Lếch Mông, xã Thanh Bình 2020   GIÁO ĐIỂM
3 BẢN PHÙNG 232 Thôn Phùng Mông, xã Thanh Bình 2006 Thánh Phaolô  
4 BẢN TOÒNG 177 Thôn Toòng Mông, xã Thanh Bình 2007 Thánh Giuse Thợ  
TỔNG CỘNG 4 282        
 
 
 
CHUẨN XỨ LAO CHẢI
 
Chuẩn xứ Lao Chải được Đức giám mục Gioan Maria Vũ Tất thiết lập ngày 14/9/2019 (tách ra từ giáo xứ Sapa), tất cả giáo dân là người dân tộc H’mông. Trụ sở của chuẩn xứ Lao Chải tại Thôn Lồ, xã Hoàng Liên, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai.
Theo truyền tụng, giáo họ Lao Chải đã được thành lập từ năm 1927. Trải qua những thăng trầm, phần vì địa hình đi lại khó khăn, phần vì thiếu linh mục coi sóc giáo xứ Sapa, nên đời sống đạo của bà con chủ yếu thể hiện qua việc đọc kinh cầu nguyện. Những năm gần đây, khi có đông linh mục phục vụ, thì giáo họ Lao Chải thường xuyên có lễ. Việc cử hành phụng vụ và bí tích cho bà con giáo dân được thuận lợi hơn. Tuy nhiên, đối với bà con giáo dân H’mông, việc đi lại, đời sống kinh tế vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Những người lớn tuổi không biết, hoặc biết ít tiếng Kinh, nhiều trẻ em bỏ học, nên việc phục vụ bà con giáo dân vẫn gặp nhiều trở ngại. Hơn nữa, người H’mông với tập tục kết hôn sớm cũng tạo nên những khó khăn trong việc lãnh nhận bí tích hôn phối.
Cùng với sự phát triển của xã hội, số anh chị em tín hữu Công giáo cũng tăng lên, nên cha quản xứ Phêrô Phạm Thanh Bình đã và đang thiết lập các giáo họ, giáo điểm mới.
Hiện nay chuẩn xứ Lao Chải có 6 giáo họ và giáo điểm với 1.042 giáo dân như danh sách trên.


CHUẨN XỨ HẦU THÀO
 
Cùng với chuẩn xứ Lao Chải, chuẩn xứ Hầu Thào được Đức giám mục Gioan Maria Vũ Tất thiết lập ngày 14/9/2019 (tách ra từ giáo xứ Sapa). Trụ sở của chuẩn xứ Hầu Thào tại thôn Hang Đá, xã Mường Hoa, thị xã Sapa, tỉnh Lào Cai.
Hiện nay chuẩn xứ Hầu Thào gồm có 5 giáo họ và giáo điểm với tổng số giáo dân là 1.077 người.
Giáo họ Hầu Thào được hình thành từ năm 1926, ban đầu gồm có 4 dòng họ chính của những người H’mông tại thôn Hang Đá, đến nay đã có 10 dòng họ đón nhận đức tin công giáo, đó là : Họ Má, họ Giàng, họ Lồ, họ Thào, họ Tận, họ Châu, họ Lý, họ Vàng, họ Sùng và họ Hạng. Tên của các dòng họ này đã được lưu lại trên quả chuông hiện tại được đúc vào năm 2014.
Nhà thờ Hầu Thào được khởi công xây dựng từ năm 2010 và được đức cha Gioan Maria Vũ Tất cung hiến vào ngày 06/06/2014 với tước hiệu Thánh Gia Thất. Cho đến nay ngoài nhà thờ đá Sapa và nhà thờ Hầu Thào thì cũng chưa có một nhà thờ nào khác trong vùng được xây dựng kiên cố.
Vì là một chuẩn xứ mới ở vùng truyền giáo, giáo dân 100% là người dân tộc H’mông, các giáo họ, giáo điểm còn đang trong giai đoạn hình thành và phát triển, cơ sở vật chất còn tạm bợ… cho nên Hầu Thào cần nhiều thời gian và sự cố gắng để ổn định những sinh hoạt của chuẩn xứ và hướng tới việc trở thành giáo xứ trong lương lai.
 
CHUẨN XỨ SỬ PÁN
 
Được thiết lập vào ngày 15/04/2021 với quyết định của đức cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, giám quản tông toà giáo phận Hưng Hoá, Sử Pán sẽ có cơ hội tốt để thi đua với 2 chuẩn xứ mới được thiết lập trước đó là Hầu Thào và Lao Chải.
Cho đến nay, Sử Pán mới chỉ có 775 giáo dân thuộc về 4 giáo họ và giáo điểm, trong một địa bàn khoảng hơn 30 cây số chiều dài, đường giao thông còn nhiều khó khăn, tuy nhiên với sự tăng trưởng về đời sống đức tin và về số dự tòng gia nhập Giáo Hội trong ít năm qua, chúng ta tin rằng Sử Pán sẽ mau chóng trưởng thành và phát triển thành một giáo xứ vững mạnh, để chung sức và góp phần với địa phương, xây dựng một xã hội tốt đẹp theo tinh thần của Tin Mừng Chúa Kitô.


 
Linh mục Phêrô Phạm Thanh Bình
Nhà thờ Sapa, phường Sapa, thị xã Sapa, Lào Cai
Đt: 0912234500 - Email: sapachurch@gmail.com - Website: www.sapachurch.org


 
Video Giáo Xứ Sapa Đón Đức Khâm Sứ Toà Thánh - Ngày 18.02.2024
GIỜ LỄ (TIMES OF MASS)
NGÀY THƯỜNG (WEEK-DAYS): 19:00

CHÚA NHẬT (SUNDAY): 09:00; 19:00

Chầu MTC: Thứ Năm trước thánh lễ *
* Adoration of Sacrament: before Mass on Thursday *

Giải tội trước và sau thánh lễ *
* Confessions before and after Mass *
LIÊN KẾT
Tiêu điểm
Thánh ca & Nhạc công giáo
Tâm sự chiếc áo dòng
Bài thánh ca buồn
Mùa đông năm ấy
Thiết kế web - Thiet ke website: OnIP™ - www.onip.vn - mCMS.
Origin site: www.sapachurch.org!
log